ලංකාවේ මදටිය ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන ඇඩෙනන්තෙරා පවෝනිනා Adenanthera pavonina L , එහි කැපී පෙනෙන රතු බීජ සහ බහු සාම්ප්‍රදායික භාවිතයන් සඳහා වටිනා මධ්‍යම ප්‍රමාණයේ පතනශීලී ගසකි. දකුණු සහ අග්නිදිග ආසියාවට ආවේණික වූ මෙම ගස එහි අලංකාර ආකර්ෂණය සහ සංස්කෘතික වැදගත්කම නිසා ගෙවතු, මාර්ග දෙපස සහ පන්සල් පරිශ්‍රවල බොහෝ විට දක්නට ලැබේ.

දීප්තිමත් තද රතු පාට බීජ, බොහෝ විට "රතු වාසනාවන්ත බීජ" ලෙස හඳුන්වනු ලබන අතර, ආභරණ සහ සාම්ප්‍රදායික අත්කම් සඳහා භාවිතා වේ. ඒවායේ අලංකාරය තිබියදීත්, බීජ අමුවෙන් ශරීරගත වුවහොත් විෂ සහිත වේ, නමුත් ඒවා ප්‍රවේශමෙන් සැකසීමෙන් පසු සමහර සාම්ප්‍රදායික ඖෂධීය සූදානම සඳහා භාවිතා කර ඇත. ගසේ කොළ, පොතු සහ මුල් ආයුර්වේද වෛද්‍ය විද්‍යාවේ ද ඒවායේ ප්‍රති-ගිනි අවුලුවන සහ වේදනා නාශක ගුණාංග සඳහා භාවිතා කරයි.

මදටිය ගස් ඒවායේ පැතිරෙන වියන සහ සෙවන සඳහා ප්‍රසිද්ධය, ඒවා භූමි අලංකරණයේදී ජනප්‍රිය තේරීමක් කරයි. දැව, දෘඩ හා කල් පවතින බැවින්, මෙවලම් සහ කුඩා ගෘහ භාණ්ඩ සෑදීම සඳහා භාවිතා කරයි. මල් පිපීමේදී, ගස මී මැස්සන් සහ සමනලුන් ආකර්ෂණය කරන කහ පැහැති මල් හට ගනී, දේශීය ජෛව විවිධත්වයට දායක වේ.

එය නිවර්තන දේශගුණයේ හොඳින් වර්ධනය වන අතර වියළි සමයේදී බොහෝ විට පිපෙයි. පිහාටු සහිත කොළ සහ රතු පැහැති බීජ මගින් පහසුවෙන් හඳුනාගත හැකි ඇඩෙනන්තෙරා පැවෝනිනා, ශ්‍රී ලංකාවේ සාම්ප්‍රදායික හා ස්වාභාවික භූ දර්ශන තුළ සංස්කෘතික වශයෙන් වැදගත් සහ පාරිසරික වශයෙන් ප්‍රයෝජනවත් ගසක් ලෙස පවතී.

Yes, Adenanthera pavonina, also known as red sandalwood, has shown anticancer effects in various studies. Research indicates that extracts from its seeds and leaves, particularly those extracted with methanol, exhibit cytotoxic activity against cancer cells, including those from bone cancer. Additionally, studies suggest its potential in arresting the cell cycle and inducing apoptosis in cancer cells.                                                    ඔව්, රතු සඳුන් ලෙසද හැඳින්වෙන ඇඩෙනන්තෙරා පැවෝනිනා, විවිධ අධ්‍යයනයන්හි දී පිළිකා නාශක බලපෑම් පෙන්වා දී ඇත. පර්යේෂණවලින් පෙනී යන්නේ එහි බීජ සහ කොළ වලින් ලබාගත් සාරය, විශේෂයෙන් මෙතනෝල් සමඟ නිස්සාරණය කරන ලද සාරය, අස්ථි පිළිකා ඇතුළු පිළිකා සෛල වලට එරෙහිව සයිටොටොක්සික් ක්‍රියාකාරිත්වය පෙන්නුම් කරන බවයි. ඊට අමතරව, අධ්‍යයනවලින් පෙනී යන්නේ සෛල චක්‍රය නැවැත්වීමට සහ පිළිකා සෛල තුළ ඇපොප්ටෝසිස් ඇති කිරීමට එහි ඇති හැකියාවයි.

මදටිය දේශීය වෙදකමේදී ඉදිමුම් නැසීමටක්, රුධිරය පිරිසිදු කිරීමටත් සුලභව භාවිතා කරයි. එමෙන්ම කැඩුම් බිඳුම්, වණ, ඉදිමුම්, හන්දි වේදනා, කුෂ්ඨ ඇතුළු චර්ම රෝග, කුඩා දරුවන්ගේ රතගාය නිසා ඇතිවන රත ගෙඩි, මුත්‍ර ආබාධ ආදී රෝග අවස්ථා සඳහා ප්‍රතිකාර කිරීමේදී ප්‍රධාන වශයෙන් මදටිය කොළ සහ පොතු භාවිතා කරයි 

මදටිය කොළ වලින් රසවත් කැඳක් පානය කරමු  ඉතාමත් ඖෂධ ගුණයෙන් පොහොසත් වන මෙය කැඳකට පමණක් නොව රසවත් මැල්ලුමක්, ව්‍යංජනයක් ලෙස ද සකසා ගන්න පුළුවන්. 

අවශ්‍ය දේවල්

මදටිය කොළ ටිකක් (දළු ප්‍රමාණයේ)

පොල් ස්වල්පයක්

සුදු ළූනු

උළුහාල්

හීනටි හාල්

ලුනු

සාදාගන්නා ආකාරය

මදටිය කොළ ටික සෝදා පිරිසුදු කරගෙන බ්ලෙන්ඩරයට දමා පොල් හා වතුර ටිකක් සුදුළූනු ද දමා බ්ලෙන්ඩර් කර යුෂ සාදාගන්න. හීනටි සහල් ටික ලිප තබා උළුහාල් සමග බත් තම්බාගෙන එයට බ්ලෙන්ඩර් කර ගත් මදටිය කොළ යුෂ දමා එයට ලුනු ස්වල්පයක් දමා මඳ ගින්නේ කලවම් කරමින් රත්කර පානය කරන්න. කොලෙස්ටරෝල් ඇති අයට පොල් නොදමා කැඳ සකසා ගැනීම වඩාත් යෝග්‍ය වේ. වැඩි රසයක් සඳහා හකුරු ස්වල්පයක් සමඟ පානය කළ හැකිය.

එහි අඩංගු දෑ

ඛනිජ ලවණ

කාබෝහයිඩ්‍රේට්

විටමින් A, B, C, D සහ E

පොස්පරස්

කැල්සියම්

යකඩ

එහි ගුණ

* සම පැහැපත් කරයි. උෂ්ණ බවින් යුතු අයට ඇඟ සිසිල් කරයි.

* හිසකෙස් වැටීම වළක්වාලයි. හිසකෙස් වර්ණවත් කරයි. හිස කෙස්වල දුර්වර්ණ බව අඩු කර හිසකෙස් වර්ධනය කරයි.

* රක්ත ශෝධක ගුණ ඇති නිසා නිදන්ගත රෝග පවා සුව කිරීමේ හැකියාවක් ඇත.

* සමේ හටගන්නා දද කුෂ්ඨ පමණක් නොව ඉන්නන් නිල කැලල් පවා මර්දනය කිරීමේ හැකියාවක් ඇත.

* රක්තහීනතාවය දුරු කරන නිසා ශරීරය ඉදිමීම වළක්වාලයි.

* රුධිරයේ සීනි මට්ටමින් පෙළෙන රෝගීන්ට විශේෂයෙන් ගුණ දායක වේ.

* මුත්‍රා රෝග දුරුකරයි. (මුත්‍ර දැවිල්ල, අඩුවෙන් පිටවීම ආදිය)

* වාත රක්ත සහ රක්ත වාත රෝගයෙන් පෙළෙන අයට ඉතාම හොඳයි. වේද නාව නසයි.

ලේ පිරිසුදු කරන මදටිය ඔසුවේ රහස

මදටිය කියන්නේ ගැමි පරිසරයට නම් එතරම් නුපුරුදු ශාකයක් නෙවෙයි. බොහෝ දෙනකු මදටිය ගැන දන්නවා. පුංචි දරුවන්ට කුඩා අවධියේදී එකතු කරන්න. අඩු කරන්න වගේ ගණිත පාඩම්වලදි මදටිය ඇට බහුල වශයෙන් භාවිත කරනවා. ඒ වගේම ආයුර්වේදය විෂය තුළත් මදටිය කියන්නේ ඉතාම සමීප දෙයක්. ඖෂධ නිපදවීමට විතරක් නෙවෙයි සිංහල බෙහෙත් බඩු කිරීමේදී මිනුම් ද්‍රව්‍යයක් ලෙසත් මදටිය ඇට භාවිත කරනවා. මේ ඇට මදට කියලත් හඳුන්වනවා. මදටිය එක ඇටයක් මිලි ග්‍රෑම් 250ක බරින් සමන්විතයි.

ලංකාව, චීනය, ඇමෙරිකාව වැනි රටවල දක්නට ලැබෙන මදටිය ශාකයේ මූලාරම්භය සිදුවී තිබෙන්නේ ඉන්දියාවෙයි. ඇඩෙනන්තෙරා පවෝනිනා Adenanthera pavonina L නමැති උද්භිද විද්‍යාත්මක නාමයෙන් හඳුන්වන මදටිය අයත් වන්නේ Fabaceae - ෆැබේසියේ ශාක කුලයටයි. ඖෂධීය ගුණයක් වගේම රසවත් ගුණවත් ආහාරයක් ලෙසත් මදටිය ශාකය භාවිත කරනවා. මදටිය කොළවල සුවිශේෂී රසක් සහ ශරීරයට හිතකර පෝෂණ ගුණයක් වගේම ලෙඩ රෝග රාශියක් සුව කිරීමේ හැකියාවකුත් පවතිනවා. මදටිය කොළ රසවත් මැල්ලුමක් වගේම මදටිය දැව අලංකාර ගෘහ භාණ්ඩ නිර්මාණ කිරීමේදී අත්‍යවශ්‍ය සවිමත් දැව වර්ගයක්. උද්‍යාන, ගෙවතු අලංකරණයටත් මදටිය ගහෙන් ලැබෙන්නේ අද්විතීය ස්ථානයක්. මේ ශාකය සෙවණ ලබා දෙන්න ඉතාම සුදුසු ශාකයක්. මීටර් 18ත්, 40ත් අතර උසකට රෝපණය වන මදටිය ගහේ බෙදුණු අතුවල සංයුක්ත පත්‍ර (කුඩා පත්‍රිකා) පිහිටා තිබෙනවා. අගල් 6ක් 12ක් වැනි ප්‍රමාණයේ ඇඹරුණු කරල්වලින් සමන්විත මේ ශාකයේ කරල්වල ඇති ඇට රතු සහ කළු පැහැයෙන් යුක්තයි. කරල වියළී ගිය විට ඇට ගස වටේ විසිරෙනවා. කුඩා දරුවන්ගේ ගණිත දැනුම වඩවන්න මේ මදටිය ඇටවලින් ලැබෙන පෙරහුරුව ඉතාම සුවිශේෂියි. ලංකාවේ අධ්‍යාපනයට මදටිය ඇට විශේෂ වෙද්දී චීනයේ ආදරයට මදටිය ඇට විශේෂයි. එයට හේතුව තමයි මදටිය ඇට කියන්නේ චීනයේ ආදරයේ සංකේතයක්.

ළපටි මදටිය කොළ ස්වල්පයක් ගෙන වතුර එකකට දමා හොඳින් තම්බා දිය හැර ඉන් පසුව මදටිය කොළ මැල්ලුම පිසීම යෝග්‍යයි. එයට හේතුව තමයි මදටිය ශාකයේ යම් අහිතකර බවක් පවතිනවා. උණු දියෙන් තම්බා දිය හැර නැවැත මැල්ලුම හෝ වෑංජනය පිසගැනීමෙන් ඒ අහිතකර බව නැතිකර ගන්න ඔබට පුළුවන්. කලවම් මැල්ලුමක් ලෙස හෝ තනි මැල්ලුමක් ලෙස මදටිය කොළ ආහාරයට ගැනීම රෝග රැසක් සුවවීමට භාවිත කළ හැකි හොඳ රසවත් ඖෂධීය ආහාරයක්.

පැරැණි ජනවහරේ සඳහන්වනවා එළුවන් මදටිය කොළ ආහාරයට ගන්න ගොඩක් ආසයි කියලා. අද විද්‍යාත්මක පර්යේෂණවලින් තහවුරු වී ඇති දෙයක් තමයි මදටිය කොළ ආහාරයට ගැනීමෙන් එළුවන්ගේ කිරි වර්ධනය වෙනවා. අපේ දේශීය චිකිත්සාවෙදි අරිෂ්ට, ගුළි, කල්ක වැනි ඖෂධ සකස් කරන්න මදටිය කොළ සහ දලු යොදා ගන්නවා. ළපටි මදටිය දලුවලින් සෑදූ කෂාය දින කිහිපයක් පානය කළොත් රුධිරය පිටවන අතීසාර වැනි රෝග තත්ත්වයන් සුව කර ගැනීමේ හැකියාවක් පවතිනවා.

ඔබ විශේෂයෙන්ම සිතට ගත යුතු කරුණක් තිබෙනවා. මදටිය අමු ඇටවල යම් විස සහිත බවක් තිබෙනවා. කුඩා දරුවන් මදටිය ඇටයක් අහු වුණොත් කටේ දාගන්නවා. එය දරුවාට යම් අහිතකර තත්ත්වයක් ගෙනදෙන්න පුළුවන්. එනිසා ඔබේ ගෙවත්තේ හෝ අවට මදටිය ඇට ගහක් තිබෙනවා නම් කුඩා දරුවන්ට මදටිය ඇට කන්න ඉඩ තියන්න එපා.

කාන්තා පුරුෂ දෙපාර්ශ්වයටම අධික ලෙස මහන්සි වීම නිසා හෝ විවිධ හේතූන් නිසා හන්දි වේදනා, ඉදිමුම් ප්‍රදාහ ඇති වෙන්න පුළුවන්. එවන් අවස්ථාවලදී මදටිය ඇට හොඳින් අඹරා පත්තුවක් සාදාගෙන හන්දි වේදනා ඉදිමුම් ප්‍රදාහවලට ඒ පත්තුව බඳින්න. ඉක්මනින් හන්දි වේදනා නැති කරන්නත් ඉදිමුම් ප්‍රදාහ නැති කරන්නත් මෙය අගනා පත්තුවක්.

ඒ වගේම ශරීරයේ අභ්‍යන්තර සහ බාහිරව ඇතිවන විසබීජ නාශනය කිරීමේ විශේෂ ගුණයක් මේ ඖෂධීය ශාකයේ පවතිනවා. ඒ නිසයි මම පෙර කීවේ අතීසාර රෝගවලටත් මදටිය කොළ කෂාය ගුණයි කියලා. අන්ත්‍ර ආශ්‍රිතව හට ගන්න විසබීජ, බැක්ටීරියා නාශනය කරන්න මදටිය කොළ පොතු කෂාය ඉතාම ගුණදායකයි. ඒ වගේම උදරය ආශ්‍රිතව ඇතිවන අජීර්ණ තත්ත්වයන්ටත් මේ කෂාය ගුණදායකයි.

රස ඖෂධ කියන්නේ ඉතාම ප්‍රවේශමෙන් ආරක්ෂාකාරීව භාවිත කළ යුතු ඖෂධ කොට්ඨාෂයක් ඇතැම් විට රස ඖෂධ නිසි ලෙස ශෝධනය කිරීමක් නොකර භාවිත කිරීම නිසා ශරීරයේ විස තත්ත්ව හටගන්නත් පුළුවන්. (ආසනික්, ගෙන්දගම් ආදී රස ඖෂධ) එවන් විස තත්ත්වයන් නැති කරන්න, මදටිය මුල් අරගෙන ඒවා හොඳින් තම්බා පත එකක් ලෙස සාදාගත් කෂාය උදේ සවස පත භාගය බැගින් දින කිහිපයක් බීමෙන් පුළුවන්.

මුත්‍රාශය ආශ්‍රිත රෝග නිසා සමහරුන් පීඩාවට පත්ව සිටිනවා. මුත්‍රා අඩස්සිය, මුත්‍රා දැවිල්ල, ආදී මුත්‍රා ආසාදන නැති කරන්න ඔබට පුළුවන් දින කිහිපයක් උදේ සවස මදටිය පොතු කෂාය බීවොත්.

ඒ වගේම මදටිය ඇට හොඳින් කුඩු කර ඒ කුඩු සැරව ගෙඩිවල ආලේප කරනව නම් සැරව ගෙඩි පුපුරා විසබීජ ඉවත් වෙනවා. ඒ තරමටම මදටිය ඇටවල සුවිශේෂී ඖෂධීය රසායනික ගුණයක් පවතිනවා. කුඩු කළ මදටිය ඇට චූර්ණය නළලේ ආලේප කළොත් ඕනෑම හිසේ රුදාවක් නැති කරගන්නත් පුළුවන්.

ඔබ මදටිය කොළ මැල්ලුම සතියකට දින කිහිපයක් හෝ ආහාරයට ගත්තොත් (උණුවතුරෙන් තම්බා දිය ඉවත් කළ පසුව) ඔබේ සිරුරේ අධික රුධිර පීඩන තත්ත්වය අඩු කරන්නත් පුළුවන්.

ඇත්තටම ගොඩක් අය මදටිය ශාකයේ පවතින ඖෂධීය වැදගත්කම දන්නෙ නැහැ. නමුත් මිනිසාගේ ජීවයට තවත් ජීවයක් ලබාදෙන අද්විතීය ඖෂධයක් වන මදටිය රංජන, රක්ත බීජ යන නම්වලිනුත් හඳුන්වනවා. සංස්කෘත භාෂාවෙන් කෘචන්දන යන නමින් හඳුන්වන්නෙත් මදටිය ශාකයටම තමයි.

ළදරුවන්ගේ රතගාය රෝගය සුව කරන්නත් මදටිය පොතු කෂාය ගුණදායකයි. කුඩා දරුවන්ගේ රතගායට සහ සෙම් රෝගයට දෙන ජීවක කල්කයේත් මදටිය අන්තර්ගතයි. ලේ රත රෝගය හෙවත් රත් පැහැ විසර ගෙඩි රෝගය සුව කරන්නත් සුදුසු ඖෂධ මිශ්‍රණයක් මදටිය පොතු සම්පාදිතව සාදාගන්න ඔබට පුළුවන්. මදටිය පොතු, අරලු, ශිවංගුරු, තිත්ත අබිං, රත් මල් පොතු, රත් මල් කැකුළු සහ රත් කිහිරිය යන ඒවා සමව අරගෙන ඒවා ඇඹුල් දොඩම් ඉස්මෙන් අඹරා මඳක් රත්කර මද රස්නෙ පිටම ලේ රතු විසර ගෙඩිවල ආලේප කරන්න. මෙය දින කිහිපයක් කරන්න. ලේ රතු ගෙඩි ඔබට වේදනාවක් නොමැතිවම බිඳී විසබීජ ඉවත් වෙනවා. ඉන් පසුවත් මේ ද්‍රාවණය දිනපතා ආලේප කරනවා නම් මඳින් මඳ ඒ රෝගය හොඳටම හොඳ කරගන්න ඔබට පුළුවන්.

වෙළෙඳපොළ වල පවතින නීල්‍යාදී තෛලය සහ සර්ව විෂාදි තෛලය හිසේ සහ තුවාල වලට ආලේප කරන්නයි වෙළෙඳපොළට නිකුත් කරන්නේ. ඒ ඖෂධීය තෛල වර්ග දෙකේම මදටිය කොළ සහ පොතු අන්තර්ගතයි.  

Adenanthera pavonina මදටිය ගසෙන් ඉන්දියාවේ ගන්නා ඔෂධීය ප්‍රයෝජන මොනවාද

Adenanthera pavonina, commonly known in India as Red Sandalwood, Coral Wood Tree, or Rakta Chandan, is a tree native to Southeast Asia and widely found in India. It has several medicinal uses in Indian traditional medicine systems such as Ayurveda, Unani, and Siddha. Here are its primary medicinal uses: ඉන්දියාවේ රතු සඳුන්, කොරල් ලී ගස හෝ රක්ත චන්දන් ලෙස පොදුවේ හඳුන්වන ඇඩෙනන්තෙරා පවෝනිනා, අග්නිදිග ආසියාවට ආවේණික වූ ගසක් වන අතර එය ඉන්දියාවේ බහුලව දක්නට ලැබේ. ආයුර්වේදය, යුනානි සහ සිද්ධ වැනි ඉන්දියානු සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය ක්‍රමවල එයට ඖෂධීය භාවිතයන් කිහිපයක් තිබේ. එහි ප්‍රධාන ඖෂධීය භාවිතයන් මෙන්න: