වසර පන්දහසකටත් පෙර අතීතයේ සිට සුද්දන්ගෙ සමයෙ 1833 දක්වා ශ්‍රීලංකාවෙ සිංහලයන් කෘෂිකාර්මික, ආහාර සහ ඖෂධීය කටයුතු සදහා භාවිතා කල මී ගස                                                                                                                    MEE Tree used in Sri Lankan Sinhalese agriculture, food and medicinal activities up to 5,000 years ago 

මධුකා ඉන්දිකා මී ගසේ කොටස් වල ඖෂධීය භාවිතය 

මී ගස ගැන වැදගත් තොරතුරු Important information about the mee tree madhuca indica

මී පැණි වර්ගීකරණය.                                මී පැණි වර්ග මොනවාද?                             දුර්ලභ මී පැණි වර්ග මොනවාද?

දුස්ස්රාවීතාවය සහ අනුකූලතාව.දන්තාලේපයක් පිඟානක ගිල්වන්න, එය සැබෑ මී පැණි නම්, එය දිගු අඛණ්ඩ නූල් එකකින් ඇද ගත යුතු අතර, නූල් කැඩී ගිය විට, එය සම්පූර්ණයෙන්ම පහත වැටී, මී පැණි මතුපිට කුඩා කන්දක් සාදනු ඇත, එය සුමට වනු ඇත. සහ සෙමින් අපසරනය. ස්වාභාවික මී පැණි සිහින් සහ සියුම් වන අතර ගැටිති ඉතිරි නොකර සමට පහසුවෙන් අවශෝෂණය වේ.

නියම මී පැණි ඉක්මනින් හැන්දකින් පෙරළෙන්නේ නැත. මී පැණි මේස හැන්දක් ගෙන ඉක්මනින් රවුම් චලිතයකින් හැන්දක් කිහිප වතාවක් පෙරළන්න. මී පැණි එය වටේ ඔතා ඇත, පාහේ බිංදු නොවේ.

මී පැණි කන්ටේනරය තුළට හැන්දක් ගිල්වන්න. හැන්දක් අදින්න, මී පැණි ප්රවාහය අනුගමනය කරන්න. ගුණාත්මක එකක් පීත්ත පටියක් සාදා ස්ලයිඩයක වැතිර සිටින අතර එහි මතුපිට බුබුලු සාදයි.

ස්වභාවික මී පැණි දියර හා ස්ඵටික වේ. ස්ඵටිකීකරණ කාලය වර්ණ හා ගබඩා උෂ්ණත්වය මත රඳා පවතී.

මී පැණි වර්ග බොහොමයක් නොවැම්බර්-දෙසැම්බර් මාසවලදී ස්ඵටික වේ. එබැවින්, මෙම අවස්ථාවේදී කැන්ඩිඩ් මී පැණි මිලදී ගැනීම, එය සැබෑ බවට සැකයක් තිබිය නොහැක. මී පැණි බඳුනක තිබේ නම් සහ ස්ථර දෙකක් සෑදී තිබේ නම්: පතුලේ ඝනත්වය සහ ඉහළ දියර වැඩි නම්, මෙය ව්යාජ ය. ෆෲක්ටෝස් විශාල ප්‍රමාණයක් ඇති මී පැණි වර්ග කිහිපයක් (හෙදර්, ෂිටිම්, චෙස්නට්) වසන්තය වන තෙක් දියර ලෙස පවතින බැවිනි. ශීත ඍතුවේ මැද ස්වභාවික දියර මීපැණි විශාල දුර්ලභත්වයකි, එය සීනි (මී මැස්සන් සීනි සමඟ පෝෂණය කරන ලදී) හෝ උණු කළ හැක.

පාන් කෑල්ලක් මී පැණි වල විනාඩි 10 ක් ගිල්වන්න. සැබෑ මී පැණි වලදී, රොටි දැඩි වන අතර, ව්යාජ ලෙස එය මෘදු වනු ඇත. මෙය මී පැණි සඳහා සීනි සිරප් එකතු කර ඇති බවට ලකුණකි. නියම මී පැණි සම්පූර්ණයෙන්ම ජලයෙන් තොරයි.

මී පැණි බින්දුවක් ගෙන එය පිෂ්ඨය සමග ඉසිය යුතු ය. කහ බිංදුව මත සුදු තොප්පියකින් පිෂ්ඨය පවතී නම්, මී පැණි සැබෑ ය; එසේ නොවේ නම්, එය ව්‍යාජ ය.

ආස්රැත ජලය සමග තනුක මී පැණි spoonful කිරීමට, විනාකිරි බින්දු කිහිපයක් එකතු කරන්න. හුණු ඇති විට, කාබන් ඩයොක්සයිඩ් මුදා හැරීම හේතුවෙන් මිශ්රණය උනු වේ.

විනාකිරි වෙනුවට අයඩින් බින්දු කිහිපයක් අතහැර එය නිල් පැහැයට හැරේ නම්, මී පැණි සඳහා පිෂ්ඨය එකතු කරන ලදී.

කඩදාසි මත මී පැණි දමා ගිනි තබන්න. සැබෑ මී පැණි පිළිස්සෙන්නේ නැත, දිය නොවේ හෝ දුඹුරු පැහැයක් ගනී, එය වටා ඇති කඩදාසි පමණක් දැවී යයි. මී පැණි දිය වී ඇත්නම්, මී මැස්සන්ට සීනි සිරප් සමඟ පෝෂණය වන අතර එය දුඹුරු පැහැයට හැරේ නම් සීනි සමඟ තනුක කරනු ලැබේ.

අක්මාවේ විෂ පැය 24න් ඉවත් කරන ගෙඳපළා ව්‍යාංජනය මඟින් සුව කරන රෝග 18 ක්

රතු පැහැති සිහින් කඳක් සහිත වාර්ෂික ශාකයක් වූ ගෙඳ පලා ශාකය ඖෂධීය ගුණයෙන් අනූන ශාකයක් වේ. එනම් අතු බෙදී වැඩෙන මෙම ශාකයේ පත්‍ර මාංසල පත්‍ර වන අතර ඒකාන්තරව පිහිටා තිබේ. මල් කහ පැහැති පෙති පහකින් සමන්විත මල් වන අතර ඵලය කරලක් ලෙස වැඩේ. එනම්  Portulacaceae උද්භිද කුලයට අයත් ගෙඳපලා ආයුර්වේදය තුළ ඖෂධයක් ලෙස බහුලව භාවිතා කරයි. ඊට අමතරව ව්‍යංන්ජනයක් ලෙස, සුප් සකස් කරනවිට ද ගෙඳපලා යොදා ගනී. ගෙඳපලා වල මිනිස් සිරුරට හිතකර බොහෝ පෝෂ්‍ය පදාර්ථ ප්‍රමාණයක් අඩංගු වේ. එනම් 

විටමින් A,B,C,E 

කැල්සියම්

යකඩ 

මැග්නීසියම්

බීටා කැරොටීන්

ප්‍රතිඔක්සිකාරක

පොටෑසියම්

ඔමේගා 3 මේද අම්ලය

තන්තු වැනි පෝෂ්‍ය පදාර්ථ බොහෝ ප්‍රමාණයක් ගෙඳපලා වල අඩංගු වේ. 

එනම් කරන ලද පරීක්ෂණ වලින් තහවුරු වී ඇත්තේ කැරටිවල අඩංගු බීටා කැරොටීන් ප්‍රමාණය මෙන් හත්ගුණයක් බීටා කැරොටීන් ද 

නිවිති වල අඩංගු විටමින් ඊ ප්‍රමාණය මෙන් තුන් ගුණයක් විටමින් ඊ ගෙඳපලා වල අන්තර්ගත වන බවයි. 

රසයෙන් අනූන ගෙඳපළා ව්‍යංජනය සකස් කරන ආකාරය 

අවශ්‍ය ද්‍රව්‍ය

ගෙඳපළා කොළ දෙමිටක් කරපිංචා

පරිප්පු

පොල් කිරි කෝප්ප එකක්

සුදුලූනු

කහ ස්වල්පයක්

මිරිස්කුඩු

තුනනපහ කුඩු

තෙල් ස්වල්පයක් 

ලුණු ස්වල්පයක් 

ගෙඳ පලා කොළ මිට ගෙන හොඳින් සෝදා පිරිසිදු කර සිහින්ව ලියලා ගන්න. පසුව පරිප්පු අනෙකුත් කුළු බඩු සමඟ මිශ්‍ර කර සාමන්‍ය පරිදි පිස ඊට ගෙඳපලා කොළ මිශ්‍ර කර හොඳින් කලවම් කර පොල් කිරි එකතුකර පිස ගන්න. එනම් මෙය රසයෙන් මෙන්ම ගුණයෙන් අනූන ආහාරයකි. 

ගෙඳපලා ශාකයේ ඖෂධීය භාවිතය 

➡️ අධි රුධිර පීඩනය සඳහා, නිහඬ මාරයා ලෙස සලකන අධි රුධිර පීඩනය ඇතිවීම පාලනය කර ගැනීම සඳහා එම රෝගීන් ගෙඳ පලා ව්‍යංජනය ආහාරයට ගැනීම වඩාත් සුදුසු වේ.  එනම් ගෙඳ පලා වල අඩංගු පොටෑසියම් රුධිර නාල ඝනවීම, හැකිලීම  වළක්වා රුධිර නාල විස්තාරණය කර ක්‍රමවත්ව රුධිර සංසරණය සිදු කරනු ලබයි. එනම් ඉන් අධි රුධිර පීඩනය ඇතිවීම පාලනය වේ.  එනම් එය හෘද රෝග ඇතිවීම පාලනය කර ගැනීමට ද උපකාරී වේ. 

ඇස් ආශ්‍රිත ඉදිමුම් සඳහා ඇස්වල ඇතිවන ඉදිමුම සුවකර ගැනීමට ඖෂධයක් ලෙස ගෙඳ පලා භාවිතා කළ හැකිය. එනම් මේ සඳහා ගෙඳ කොළ ,අරළු ,සියඹලා දළු, එලකිරෙන් තම්බා අඹරා ඇස් වටා ගැල්වීම යෝග්‍ය වේ. 

මල බද්ධය, අර්ශස් සඳහා ලොකු කුඩා සෑම දෙනාටම පාහේ ඇතිවන බඩ වේලීම හෙවත් මලපහ පිට කිරීමට අපහසුවීම සමනය කරගෙන හොඳින් මලපහ පිට කර ගැනීම සඳහා ගෙඳ පලා ව්‍යංජනය සකස් කර ආහාරයට ගැනීම යෝග්‍ය වේ. එනම් ගෙද පලා වල අඩංගු තන්තු ආහාර හොඳින් ජීර්ණය කර මලබද්ධය අර්ශස් වැනි රෝග තත්ත්වයන් ඇති වීම වළක්වනු ලබයි. 

අක්මා රෝග සඳහා අක්මාවේ තැන්පත් වූ විෂ ඉවත් කිරීම සඳහා මෙන්ම අක්මාව ආශ්‍රිතව ඇතිවන ප්‍රදාහ තත්ත්වයන් සුව කර ගැනීමට ගෙඳ පලා ව්‍යංජනය සකස් කර ආහාරයට ගැනීම යෝග්‍ය වේ. 

පිලිස්සුණු තුවාල සඳහා පිලිස්සුණු තුවාල ඉක්මනින් සුව කර ගැනීමට ගෙඳ කොළ එළ මෝරු වලින් අඹරා එම ස්ථානවල ආලේප කිරීම යෝග්‍යය වේ.

ආමාශගත රෝග සඳහා ආමාශයේ ඇතිවන නොයෙකුත් රෝග සුවකර ගැනීම සඳහා ගෙද පලා ව්‍යංජනයක් ලෙස සකස් කර ආහාරයට ගැනීම උචිතවේ. එනම් එය උදර වේදනාව බඩ පිපුම, අජීර්ණය ආදී තත්වයන් සුව කිරීමට උපකාරී වේ.

ආහාර රුචිය වැඩි කිරීම සඳහා නිතර ඇතිවන ආහාර අරුචිය සමනය කර ආහාර රුචිය වැඩිකර ගැනීම සඳහා ගෙද පලා ව්‍යංජනය ආහාරයට ගැනීම යෝග්‍ය වේ. එනම් ගෙද පලා වල අඩංගු තන්තු ආහාර ක්‍රමවත්ව ජීර්ණය කර ආහාර රුචිය වර්ධනය කරනු ලැබේ.ඒ හැරුණු විට 

මුත්‍රා සමග ලේ පිටවීම සඳහා 

ශරීරගත නොයෙක් ඉදමුම් සඳහා 

වකුගඩු රෝග සමනය කිරීම සඳහා 

පණු රෝග සමනය කිරීම සඳහා 

රක්තවාතය සමනය කිරීම සඳහා 

කෘමි විෂ නැසීම සඳහා 

අතීසාරය සමනය කිරීම සඳහා 

පාචනය සඳහා 

මුත්‍රා අඩස්සිය සඳහා 

අභ්‍යන්තර රුධිර වහනය සඳහා 

චර්ම රෝග සඳහා 

හිසරදය සුව කිරීම සඳහා යන ආදී රෝග වලට ඖෂධයක් ලෙස ගෙඳ පලා භාවිතා කළ හැකිය.